Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BETÜL BURCU ÖZDEMİR
Danışman: Şeyda Erşahan Eroğlu
Özet:
APİKAL
PERİODONTİTİS İLE İLİŞKİLİ EKSTRARADİKÜLER VE İNTRARADİKÜLER ENFEKSİYONLARDAKİ MİKROBİYOTANIN
İNCELENMESİ
Apikal periodontitis (AP), periodontal doku ve alveolar
kemik kaybıyla seyreden enflamatuvar bir hastalıktır. AP’li dişlerin endodontik
tedavi başarı oranının vital dişlerinkinden daha düşük olduğu bildirilmiştir.
Bu başarısızlıkta kanal içi karmaşık mikrobiyota ve kökün dış yüzeyindeki
ekstraradiküler alanda konumlanmış mikrobiyota olumsuz rol oynamış olabilir,
ancak bu mikrobiyota ile ilgili az sayıda çalışma bulunmaktadır. AP genellikle
asemptomatik ilerlediğinden, sıklıkla rutin radyografik muayenelerde
saptanmaktadır. Ancak bu radyografik bulgulara dayanılarak AP hastalığının
şiddeti kesin olarak ortaya konamamaktadır. AP patogenezinde ana etmen
mikrobiyal faktörlerin neden olduğu enflamatuvar süreç olmasına karşın, klinik
rutin değerlendirmelerde enflamatuvar biyobelirteçlerin kullanımı oldukça
sınırlı olmuştur. Bu nedenle, çalışmanın birinci amacı geniş periapikal lezyona
sahip nekrotik pulpalı dişlerde kanal içi mikrobiyota ve ekstraradiküler
mikrobiyota arasındaki farklılıkları belirlemektir. İkinci amacı ise AP
patogenezinde ana etmen olan mikrobiyal faktörleri, AP hastalığının şiddetini
tanımlayabilecek enflamatuar biyobelirteçler ile değerlendirmektir. Bölümümüze
başvuran periapikal lezyona sahip dişlerine çekim endikasyonu konmuş, 18-60 yaş
aralığındaki 60 hasta dahil edilmiştir. Herhangi bir lokal veya sistemik
enflamatuar hastalığı bulunan hastalar çalışmaya dahil edilmemiştir. Çalışmanın
ikinci kısmı için ise 60 AP’li hastaya ilaveten, sistemik ve oral yönden
sağlıklı olan 30 gönüllü kontrol grubu olarak seçilmiştir. TNF-α seviyeleri AP
grubunda kontrol grubundan daha yüksek bulunurken, MMP-9 seviyeleri daha düşük
bulundu (sırasıyla p=0.0264 ve p=0.0146). AP’li dişin kanal içi ve ekstraradiküler
bölgesinden alınan örneklerde izole edilen ana bakteri türlerinde farklılık
bulunmadı (p=0.714). AP’li dişin kanal içi bölgesindeki ana bakteri türleri,
ekstraradiküler bölgedeki ana bakteri türleriyle benzerdir. AP’li dişin
patofizyolojisi, kanal içi ve ekstraradiküler bölgelerdeki bakteri türlerinden
bağımsız olarak düşük MMP-9 ve yüksek TNF-α ile ilişkilidir.
Anahtar kelimeler: Apikal periodontitis, kanal
içi mikrobiyota, ekstraradiküler mikrobiyota, enflamatuar biyobelirteç, MMP-9