MÜZİK TERAPİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE UYGULANDIĞI MEKÂNLARA BİR BAKIŞ


ERSOY ÇAK Ş., ÖZCAN N.

Turkish Studies (Elektronik), cilt.13, sa.18, ss.599-618, 2018 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 13 Sayı: 18
  • Basım Tarihi: 2018
  • Doi Numarası: 10.7827/turkishstudies.14112
  • Dergi Adı: Turkish Studies (Elektronik)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.599-618
  • İstanbul Medipol Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bilinen ilk zamanlardan itibaren müzik, Tanrı ile iletişim kurmakve topluluk ritüelleri (törenler) için önemli bir role sahip ve bu ritüellerinbir parçasıdır. Eski Hindistan’da, Çin’de, Yunan ve Türk’lerde sesler veseslerin etkileri üzerine inançlar geliştirildiği, telkin, fizyoterapi ve müzik-terapi gibi uygulamaların yapıldığı bilinir. Antik Yunan döneminde ilkhastanelerden Asklepieion, İslâm dünyasında Selçuklular ve Osmanlılardöneminde görülen bîmarhane/darüşşifâ gibi mekanlar, müziğintedaviye yardımcı bir unsur olarak tatbik edildiği yerlerdir. ÖzellikleOsmanlı döneminde makamların, insanın his dünyasına tesiri, hangi türhastalıkların tedavisinde tatbik edildikleri; ten rengi ile makamlararasındaki münasebet gibi konular tarihsel aktarımla günümüze ulaşmışbilgilerdir. Makalenin amacı, Eski Yunan’dan Osmanlı dönemine dekmüziğin insan yaşamına ve his dünyasına tesirlerini aktaran yazılıkaynakların tespiti ve “müzik terapi” kavramının disipline edilme,kurumsallaşma sürecine ışık tutmaktır. Elde edilen kaynaklara göre,antik dönem ve Ortaçağ İslam dünyası düşünürlerinin eserlerinde yeralan müzik terapi geleneği hakkında kronolojik anlatım yöntemiyle,müzik terapi kullanımı üzerine geniş bir literatür sunulmuştur.Araştırmada veri toplama yöntemiyle ulaşılan Osmanlı Türkçesi, Arapça,Farsça, Türkçe ve İngilizce kaynaklar değerlendirilmiş, geniş bir literatürçalışması tarihsel aktarımla sunulmuştur. Selçuklu ve Osmanlıdöneminde müziğin tedavi amaçlı kullanıldığı mekanlardan örneklerverilirken, müziğin makamsal bağlamda insana tesirlerinin yüzyıllardırmevcut olduğu tespit edilmiştir. 18. yüzyıldan sonra kurumsallaşmayabaşlayan bu alan, bilim açısından araştırılmış ve giderek daha çokbilimsel araştırma konusu olmuştur. Günümüzde dünyanın çeşitli bölgelerinde ve çeşitli tıp alanları ile bağlantılı olarak müzik tedaviyöntemleri geliştirilmektedir.
Music has an important role to communicate with God and for community rituals (ceremonies) and is a part of these rituals since the first known times. Developing beliefs on sounds and sound effects, doing suggestions, doing physical therapy and music-therapy applications is known in ancient India, China, Greeks, and Turks. Asklepieion, one of the first hospitals of ancient Greek era, bimarhane/darüşşifa, the old hospitals of Ottoman and Seljuks era of Islamic world are some venues that music is applied as a supportive factor of treatment. The influence of music modes to human feelings, for which diseases music is applied for treatment; the relationship of skin tone and music modes especially in the Ottoman period are some topics that are carried by historical context till nowadays. The purpose of the article is to detect the written sources of effects of music to human life and feelings from Ancient Greek to Ottoman periods and to sort out the institutionalization and disciplinization process of "music therapy". In this study Ottoman Turkish, Arabic, Persian, Turkish and English sources evaluated, and a large literature study presented in a historical context. The existence of the effects of music in the mode context for centuries have been identified during exemplifying the venues which apply music as a treatment method in Seljuks and Ottoman periods. This area, which started to be institutionalized after the 18th century, has been investigated in terms of science and has increasingly been the subject of scientific research. Today, music treatment methods are developed in various regions of the world and in connection with various fields of medicine.