Research Information System
, IV. Başkent Uluslararası Multidisipliner Çalışmalar Konferansı, Ankara, Turkey, 4 - 06 August 2023, pp.505-506, (Summary Text)
Spor, insanın
kendisiyle ve başkalarıyla yerleşik kurallar çerçevesinde mücadelesini temsil
etmektedir. Sporda şiddet, bu kuralların ihlâli ve aşırı fiziksel güç
uygulanarak rakibin yaralanması ile ortaya çıkmaktadır. Medya ise, sporda
şiddeti ortaya çıkaran nedenler arasında yer almaktadır. Sporda şiddetin
medyanın da katkısıyla arttığına inanılsa da medyanın toplumda sürekli olarak
yerine getirilmesi gereken eğitici bir işlevi olduğu unutulmamalıdır. Bu
bağlamda günümüzde toplumsal bir sorun haline gelen sporda şiddet ile kitle
iletişim araçları arasındaki ilişkiyi öne çıkaran çalışmalar özellikle araştırılması
gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, 2023 yılında Türkiye’de spor, şiddet ve
medya bağlamında yazılan akademik makalelerinde incelenen sorunları ve
eğilimleri tespit etmektir. Bu, sahadaki durumun güncel bir analiz yapılmasına
ve sporda şiddetle mücadelede medyanın yeri ve rolü yeniden değerlendirilmesine
olanak sağlayacaktır. Bu çalışmada, Türkiye’de en çok kullanılan arama
motorlarından biri Google Akademik’te “spor”, “şiddet” ve “medya” anahtar sözcükleri ile tarama yapılmıştır. Sonuç olarak, 2130 makale
filtrelenmiş ve bunlardan belirlenen hedeflerin kapsamına karşılık gelen 16
makale analiz edilmek üzere seçilmiştir. Araştırmanın
ilk aşamasında, başlığında “spor” ve “şiddet” kelimeleri bulunan makaleler,
ardından spor, şiddet ve medya ilişkisini açık bir şekilde analiz eden makaleler
incelenmiştir. Sistematik literatür taramasından geçirilen akademik makalelerin
incelemesinin ardından, 2023 yılında araştırmacıların dikkatini çeken en
popüler konuların, spor alanında cinsel istismarın yanı sıra, sporcuların
şiddet içeren davranışların sıklığı ve saldırganlık düzeyleri ile ilgili
konular olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, 2023 yılında sporda şiddetle
ilgili makale sayısı, sporda şiddet ve kitle iletişim araçları arasındaki
ilişkiyi ele alan akademik makale sayısının 8 katını aştığı anlaşılmıştır. Bu
sonuç, özellikle sporda şiddet konusunda Türk toplumunda kitle iletişim
araçlarının eğitici rolünün hâlâ önemsiz olduğunu göstermektedir. Dijital çağın
toplumunun giderek şiddet eylemlerine maruz kaldığı koşullarda kitle iletişim
araçlarının eğitici işlevinin kullanılması bir zorunluluk haline gelmektedir.
Bu öneri, sporda şiddetle mücadelede de faydalı görülmektedir. Sporda şiddet ve
kitle iletişim araçları arasındaki ilişkiyi inceleyen akademik çalışmaların
önümüzdeki yıllarda artması, kitle iletişim araçlarının Türk toplumunda eğitici
işlevini yerine getirdiğinin kanıtlarından biri olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Spor, Şiddet, Medya, Medyanın Eğitici İşlevi