Üçgenlerde Kavram Yanılgıları: Öğretmen Adaylarının Performansları


Arslan Z., Ünal H.

Uluslararası Eğitim ve Sosyal Bilimler Kongresi (9.TURKCESS) , İstanbul, Türkiye, 18 - 20 Mayıs 2023, cilt.1, ss.305-306

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.305-306
  • İstanbul Medipol Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının ortaokul matematik öğretim programında yer alan üçgenler konusundaki açı-kenar ilişkisi kavramları hakkındaki potansiyel kavram yanılgılarını araştırmaktır. Kavram yanılgısı, zihinde yer eden bir kavramın tanımının, bilimsel olarak o kavrama ait olmayan tanım ile bilinmesidir. Kavram yanılgıları hata ile karıştırılır fakat birey hatalarının doğru olduğu gerekçeleri ile açıklayıp, doğru olduğundan emin ise bireyin kavram yanılgısı vardır diyebiliriz. Öğretmenler, ortaokul matematik dersi kazanımları içerisinde yer alan kavramların öğrencilere kazandırmada önemli rol oynadığı için öğretmen adaylarının da kavram yanılgılarının ortadan kaldırılması ve bu doğrultuda yetişmesi önemlidir. Çünkü kavram yanılgıları fark edilmez ise kendi öğrencilerine de bu kavram yanılgısını transfer edebilir. Bu durum öğrencilerin derslerde başarısız olmasına neden olur. Zaten uluslararası (PISA-TIMSS) ve ulusal (LGS- YKS) yapılan sınavlarda matematik dersi ortalama puanları oldukça düşük olduğunu bilmekteyiz. Bu araştırma, üçgenlerde açı- kenar ilişkisi kavramları için kavram yanılgısının incelenmesi amacıyla nicel araştırma yöntemlerinden kesitsel tarama modeli ile tasarlanmıştır. Kesitsel tarama modelinde, incelenecek değişkenler (tutum, davranış, okuduğunu anlama vb.) tek seferde ölçüldüğü için bu çalışma öğretmen adayları ile tek seferde yapılmıştır. Bu çalışmanın örneklemi ise, kolay ulaşılabilir örneklem seçimi ile üçüncü sınıfta öğrenim gören İlköğretim Matematik Öğretmenliği bölümü öğretmen adayları olarak belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak problem senaryo şeklinde verilmiş olup öğretmen adaylarının senaryo gereği bir tarafı desteklemesi, karşı tarafı gerekçeleri ve pedagojik alan bilgisi ikna etmesi beklenmiştir. Senaryo ile verilen bu problem içerisinde gerekli açıklamalar verilmiş olup, öğretmen adaylarından üçgen çizmeleri için gerekli şartların neler olduğunu dikkatlice düşünmeleri beklenmiştir. Veriler öğretmen adaylarının savundukları taraf ve gerekçeleri doğrultusunda gerekli açıklamaları üzerinden elde edilmiştir. Çalışmanın analizi, ilgili açıklamalarda öğretmen adaylarının düştükleri kavram yanılgıları kategorileştirilmiştir. Araştırma sonucunda ise, senaryolaştırılarak verilen problemdeki açılar ile üçgen oluşabileceği savunan öğretmen adayları olduğu gibi, üçgen oluşamayacağını da savunan öğretmen adayları olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarından elde edilen verilerde öğretmen adaylarının bazıları, çok küçük iki dar açı ile büyük bir geniş açının karşısındaki kenarların uzunluklarının, açıların çok büyük ya da çok küçük olmasıyla bir ilişkisinin olmadığını gerekçesini sunarken; diğerler öğretmen adayları, çok küçük iki dar açı karşısında çok kısa iki kenar, büyük bir geniş açı karşısında ise çok uzun bir kenar olacağı için şeklin kapalı bir şekil olmayacağını yanılgısına düşmüştür.