Osmangazi Tıp Dergisi, cilt.45, sa.3, ss.382-394, 2023 (Hakemli Dergi)
Diyet paterni kardiyovasküler hastalıklarla ilişkili olabilir. Bu çalışma, diyet örüntüsünün kardiyovasküler hastalıklar için bir risk
faktörü olup olmadığını araştırma amacı ile yürütülmüştür. Kardiyovasküler hastalık riskin belirlenmesinde SCORE (Systematic
Coronary Risk Evaluation) ve ASCVD (Atherosclerotic Cardiovascular Disease) risk değerlendirme sistemleri kullanılmıştır. Katılımcıların fiziksel aktivite seviyelerinin değerlendirilmesi amacıyla kısa fiziksel aktivite değerlendirme aracı karşılıklı görüşme
yolu ile uygulanmıştır. Mevcut diyetin örüntüsünün belirlenmesinde 24 saatlik besin tüketim kayıtları kullanılmış ve enerji ve
besin ögeleri alımları değerlendirilmiştir. Çalışmanın bulgularına odaklanıldığında; inaktif olan bireylerin yeterli fiziksel aktivite
yapanlara göre yüksek/çok yüksek KVH riskinin 1,46 kat daha yüksek olduğu bulunmuştur (p=0,04). Enerji alımının bir birim
artması yüksek/çok yüksek KVH riskini ve 10 yıllık orta/yüksek KVH riskini 1,02 kat (p<0,001), doymuş yağ alımının bir birimlik
artması ise 10 yıllık orta/yüksek KVH riskini 1,02 kat artırmaktadır (p=0,04). Karbonhidrat alım yüzdesindeki her bir birimlik
artış yüksek/çok yüksek KVH riskini 1,01 kat (p=0,03), 10 yıllık orta/yüksek KVH riskini 1,02 kat artırmakta (p=0,005) iken,
protein alım yüzdesindeki her bir birimlik artış yüksek/çok yüksek KVH riskini 0,96 kat azaltmaktadır (p=0,02). Bu çalışma, Türk
toplumunda dengeli ve sağlıklı beslenme özelliklerini barındıran diyetin daha düşük KVH riski ile ilişkili olabileceğini ortaya
koyan ve diyet özelliklerini bütüncül olarak değerlendiren ilk çalışmadır.
Dietary patterns may be related to cardiovascular diseases. This study was conducted with the aim of investigating whether dietary
pattern is a risk factor for cardiovascular diseases. SCORE (Systematic Coronary Risk Evaluation) and ASCVD (Atherosclerotic
Cardiovascular Disease) risk assessment systems were used to determine cardiovascular disease risk. In order to evaluate the
physical activity levels, a short physical activity assessment tool was applied by mutual interview. 24-hour food consumption records were used to determine the pattern of the current diet and energy and nutrients intakes were evaluated. When focusing on
the findings; It was found that individuals who are inactive have a 1.46 times higher risk of high/very high CVD than those who
do adequate physical activity (p=0.04). One unit increase in energy intake increases the risk of high/very high CVD and 10-year
moderate/high CVD risk 1.02 times (p<0.001), while a one-unit increase in saturated fat intake increases the risk of moderate/
high CVD at 10 years 1.02 times (p=0.04). Each unit increase in the percentage of carbohydrate intake increases the risk of high/
very high CVD by 1.01 times (p=0.03) and the 10-year risk of moderate/high CVD by 1.02 times (p=0.005), while each unit in
the percentage of protein intake increases the risk of high/very high CVD by 1.01 times (p=0.03), reduces the risk of high/very
high CVD by 0.96 times (p=0.02). This is the first study to holistically evaluate dietary characteristics in a Turkish population and
demonstrate that a balanced diet may be associated with a lower CVD risk.