Akademik Veri Yönetim Sistemi
International EDU Congress, Ankara, Türkiye, 20 - 23 Eylül 2023, ss.1518-1519
Özel gereksinimli bireylere yönelik bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) hazırlanması ve BEP doğrultusunda müdahale
programlarının uygulanmasında eğitsel değerlendirme önemli bir unsurdur. Özel gereksinimli bireylerde eğitsel
değerlendirme, bireyin eğitiminde eğitsel olarak hangi aşamaların izlenmesi gerektiğinin belirlenerek eksiklerinin ortaya
konulmasına yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda bireyin uygun eğitimi alabilmesi için gelişimine uygun bir yerleştirme,
gelişim sürecine büyük katkı sağlamaktadır. Eğitsel değerlendirme gerçekleştirirken bireyin ihtiyaçlarını ve var olan
performansını belirlemek için çeşitli programlar kullanılmaktadır. Bu programlar, bireylerin gelişimsel ihtiyaçlarının fark
edilmesi, geliştirilmesi ve uygun eğitim planlamasının oluşturulabilmesi için bir çerçeve sunmaktadır. Bir başka deyişle,
gelişimsel yetersizlikleri olan bireylerin tüm beceri alanlarını ve davranışlarını kapsamlı bir şekilde değerlendirmeye dönük
olarak geliştirilmiş çeşitli değerlendirme programları söz konusudur. Türkiye’de VB-MAPP olarak adlandırılan ve Dr. Mark
L. Sundberg tarafından 2008 yılında geliştirilmiş olan ‘Verbal Behavior Milestones Assessment and Placement Program (Sözel
Davranış Aşamaları Değerlendirme ve Yerleştirme Programı), gelişimsel yetersizlikleri olan bireylerin öğrenme, dil ve sosyal
becerilerinin değerlendirilmesi ve müdahale süreçlerinde kullanılan bir programdır. VB-MAPP müdahale programı, gelişimi
üç farklı yaş aralığında sınıflandıran 170 adet ölçülebilir aşamadan oluşmaktadır. VB-MAPP müdahale programı, gelişimsel
yetersizliği olan çocukların gelişimsel öğrenme alanlarını değerlendirme ve müdahale programı olma özelliği taşımaktadır.
VB-MAPP’in dayanağı olarak da ele alınan diğer bir değerlendirme programı olan ‘The Assessment of Basic Language and
Learning Skillsed-ABLLS (Temel Dil ve Öğrenme Becerilerinin Değerlendirilmesi)’ ise Dr. James W. Partington ve Dr. Mark
L. Sundberg tarafından 1998 yılında geliştirilmiş bir programdır. ABBLS müdahale programı gelişimsel yetersizliği bulunan
bireylerin iletişim ve dil becerilerinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Yaygın olarak kullanılan ve B. F. Skinner’in
davranış analizine dayalı olan kapsamlı her iki değerlendirme aracının birbirilerine benzer yanları olmakla birlikte
farklılaştıkları hususlar da söz konusudur. Önerilen bu sözlü sunumun amacı her iki değerlendirme programını karşılaştıran
bir çalışma sunmaktır. Bu çalışma ile Türkiye’de bilimsel dayanağı olan sistematik müdahale programlarının sayısını ve
tanınırlığını arttırmak amacıyla yer alan kapsamlı iki müdahale programının benzerlik ve farklılıklarının ortaya konması
amaçlanmaktadır. Bu bağlamda araştırma süresince her iki programın kullanım alanlarına, programların benzerliklerini ve
farklılıklarını kapsayan betimsel bilgilere odaklanılacaktır.