IV. INTERNATIONAL CONFERENCE ON DIFFERENT ASPECTS OF HEALTH, Çanakkale, Türkiye, 8 - 09 Aralık 2023, sa.51372, ss.148-149
Gelişen teşhis ve tedavi teknolojileri hastalıkların daha erken tespit edilmesine ve sağlık hizmetinin
kişiselleştirilmesine imkan sunarak sağlık sonuçlarını olumlu yönde etkilemektedir. Ayrıca, uzaktan sağlık hizmetleri,
tele-tıp ve mobil uygulamalar gibi teknolojik gelişmelerle birlikle hastaların kendi sağlıklarını yönetmeleri ve sağlık
profesyonelleriyle daha sık etkileşimde bulunmaları olanağı da artmıştır. Dijital sağlık kayıtları ve bilgi teknolojisi,
sağlık profesyonellerinin bilgi paylaşımını kolaylaştırarak hastaların sağlık geçmişlerine daha rahat erişim sağlamakta,
koordineli ve bütünsel sağlık hizmeti sunma yeteneğini de artırmaktadır. Yeni araçlar ve teknolojiler, dünya
genelindeki tüm sağlık sistemlerinde dijital bir dönüşüm başlatmaktadır. Dijital konsültasyon, tele-tıp, uzaktan tedavi
ve mobil sağlık uygulamaları özellikle pandemi döneminde geleneksel sağlık sisteminin yükünü azaltmıştır. Nitekim
bu teknolojik gelişmelerin kullanımının artması sağlık tesislerinin verimliliğini artırırken, hasta memnuniyetini ve
sonuçlarının da iyileştirilmesini sağlayarak, sağlık hizmet sunum kalitesini yükseltmektedir. Bu çalışmanın amacı da
sağlık teknolojilerinin kullanımını etkileyen faktörleri tespit ederek önem ve etki düzeylerini belirlemek ve öncelikli
çözüm önerilerinde bulunmaktır. Bu kapsamda literatür taraması sonucu belirlenen sekiz farklı faktör çalışmaya dahil
edilmiştir. Faktörlerin önem ve etki düzeylerinin belirlenebilmesi için çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri
olan DEMATEL (The Decision Making Trial and Evaluation Laboratory) kullanılmıştır. Yöntem gereği ilgili
faktörlerin değerlendirilmesi için alanda en az 5 yıl tecrübeye sahip 3 uzmanın görüşüne başvurulmuştur. DEMATEL
sonuçlarına göre; sağlık teknolojilerinin kullanımını etkileyen en önemli faktörler sırasıyla %13,37 ağırlık ile “Hasta
talep ve beklentileri”; %13,35 ağırlık ile “Ar-ge ve inovasyon”; %13,01 ağırlık ile “Veri güvenliği ve gizliliği” olarak
bulunmuştur. Etki ve önem düzeyi en düşük faktör ise %11,52 ağırlık ile “Eğitim, yetenek ve beceri farklılıkları”
olarak tespit edilmiştir. Bu doğrultuda sağlık teknolojilerinin kullanım oranlarını artırmak amacıyla hasta talep ve
beklentilerine odaklanan bir yaklaşım benimsemek kaçınılmazdır. Hasta geri bildirimleri dikkate alınarak, kullanıcı
dostu ara yüzler ve anlaşılır bilgi sunumlarıyla sağlık teknolojilerini daha erişilebilir hale getirmek, hasta deneyimini
iyileştirerek kullanım oranlarını artırabilir. Diğer bir yandan özellikle dijital sağlık platformları, yapay zeka destekli
teşhis ve tedavi yöntemleri gibi alanlarda Ar-Ge faaliyetlerini teşvik etmek, özel sektör, akademik kurumlar ve kamu
kuruluşları arasında iş birliğini artırmak, sağlık teknolojilerindeki inovasyonu hızlandırarak kullanım oranlarının
artmasını sağlayabilir. Ek olarak girişimcilere destek sağlayan teşvik politikaları ve finansal kaynaklar, sektöre
inovatif fikirlerin entegrasyonunu kolaylaştırabilir. Güçlü şifreleme teknolojilerinin kullanımı, biyometrik doğrulama
sistemleri ve güvenli ağ altyapılarıyla sağlık verilerinin güvenliği ve gizliliği sağlanabilir. Eğitim programları
aracılığıyla sağlık profesyonelleri ve kullanıcılar, veri güvenliği konusunda bilinçlendirilebilir
Emerging diagnostic and therapeutic technologies are enabling earlier detection of diseases and personalization of
health care, thus positively affecting health outcomes. In addition, technological advances such as telehealth services,
tele-medicine and mobile applications have increased the opportunity for patients to manage their own health and
interact more frequently with health professionals. Digital health records and information technology facilitate
information sharing among health professionals, providing easier access to patients' health histories and enhancing
the ability to provide coordinated and holistic health care. New tools and technologies are initiating a digital
transformation in all healthcare systems around the world. Digital consultation, tele-medicine, remote treatment and mobile health applications have reduced the burden of the traditional healthcare system, especially during the
pandemic period. As a matter of fact, while increasing the use of these technological developments increases the
efficiency of health facilities, it also improves the quality of health service delivery by improving patient satisfaction
and outcomes. The aim of this study is to identify the factors affecting the use of health technologies, to determine
their importance and impact levels and to propose prioritized solutions. In this context, 8 different factors determined
as a result of literature review were included in the study. DEMATEL (The Decision Making Trial and Evaluation
Laboratory), one of the multi-criteria decision making methods, was used to determine the importance and impact
levels of the factors. In accordance with the method, the opinions of 3 experts with at least 5 years of experience in
the field were consulted for the evaluation of the relevant factors. According to the DEMATEL results, the most
important factors affecting the use of health technologies were found to be "Patient demands and expectations" with
a weight of 13.37%, "R&D and innovation" with a weight of 13.35%, and "Data security and confidentiality" with a
weight of 13.01%. The factor with the lowest impact and importance level was found to be "Education, ability and
skill differences" with a weight of 11.52%. In this direction, it is inevitable to adopt an approach that focuses on patient
demands and expectations in order to increase the utilization rates of health technologies. Considering patient
feedback, making health technologies more accessible through user-friendly interfaces and clear information
presentations can improve patient experience and increase utilization rates. On the other hand, encouraging R&D
activities especially in areas such as digital health platforms, artificial intelligence-supported diagnosis, and treatment
methods, and increasing cooperation between the private sector, academic institutions and public organizations can
accelerate innovation in health technologies and increase usage rates. In addition, incentive policies and financial
resources that support entrepreneurs can facilitate the integration of innovative ideas into the sector. Security and
confidentiality of health data can be ensured through the use of strong encryption technologies, biometric verification
systems and secure network infrastructures. Health professionals and users can be made aware of data security through
training programmes.