İşverenlerin Kekemeliğe ve Kekemeliği Olan Bireylere Yönelik Tutumu: Tanımlayıcı Araştırma


Creative Commons License

ÇAĞLAYAN A., ÖZDEMİR R. S.

Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, cilt.7, sa.2, ss.339-348, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı, kekemeliğin ve kekeleyen bireylerin ülkemizdeki işverenler tarafından nasıl algılandığını ve işverenlerin kekeleyen bireylere yönelik tutumlarını cinsiyet ve eğitim durumu değişkenlerini göz önünde bulundurarak araştırmak olup; ayrıca 5 iş alanı (sağlık hizmeti, eğitim hizmeti, fabrika/şirket, kafe/restoran ve mağaza) işverenleri arasındaki yanıt farklılıklarını ve bu alanlardaki işverenlerin, kekemeliği olan bireyler ile bedensel engeli olan bireylere yönelik genel izlenimlerini belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Uygunluk örnekleme yöntemiyle İzmir’de 5 iş alanından 118 işverene ulaşılmış, veriler kolayda analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Ölçme aracı olarak İnsan Özellikleri Kamuoyu Anketi-Kekemelik [The Public Opinion Survey of Human Attributes- Stuttering (POSHA-S)] kullanılmıştır. POSHA-S, toplumsal bilgisizlik, damgalama ve/ veya ayrımcılığı belirleyebilecek çeşitli inanç, tepki, davranış ve duyguları örneklemektedir. Bulgular: İşverenler, kekemeliği olan bireylerin genel olarak utangaç, çekingen, sinirli ve kolay heyecanlanabilir olduklarını düşünmektedir. İşverenlerin, kekemeliği olan bireylere yönelik olumsuz tutumlara sahip olduğu ve kekemeliğin, işverenler tarafından istenmeyen bir özellik olduğu bulunmuştur. Beş iş alanı, farklı eğitim durumları ve cinsiyetler arasında benzer olumsuz tutumlar olduğu görülmüş ve aralarında anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). Ayrıca işverenlerin, kekemeliği olan bireylere yönelik bedensel engeli olan bireylere olandan daha olumsuz izlenime sahip oldukları görülmüştür. Sonuç: İşverenler tarafından iş alanı, yaş, cinsiyet ve eğitim durumu fark etmeksizin kekemeliğe ve kekemeliği olan bireylere yönelik benzer olumsuz tutumlar ve damgalamalar söz konusudur. Bu nedenle kekemeliği olan bireylerin, istihdam ve işi sürdürme konularında zorluklar yaşayacağı ve bu durumun, bireylerin yaşamını olumsuz yönde etkileyeceği olasıdır.